حملات بک دور(Backdoor) چیست؟+راه‌های پیشگیری از آن

حملات بک دور چیست؟

حملات بک دور یک روش مخفی برای دور زدن تدابیر امنیتی هستند که به هکرها اجازه می‌دهد بدون احراز هویت به اطلاعات سایت دسترسی پیدا کنند. این درهای پنهان معمولاً در میان فایل‌های سایت قرار گرفته و به مهاجمان امکان می‌دهند حتی پس از پاک‌سازی اولیه، مجدداً به سایت نفوذ کنند.

حملات بک دور می‌توانند در قالب کدهای مخرب، فایل‌های آلوده، حساب‌های کاربری دستکاری‌شده یا تغییرات غیرمجاز در سطح دسترسی فایل‌ها ظاهر شوند. مشکل اصلی این است که شناسایی آن‌ها دشوار بوده و اغلب شبیه فایل‌های معمولی به نظر می‌رسند. حتی پس از حذف بدافزار اولیه، یک Backdoor پنهان می‌تواند همچنان فعال باقی بماند و در فرصت مناسب، زمینه نفوذ مجدد را فراهم کند. از این رو، تشخیص و حذف کامل بک‌دورها نیازمند دقت و بررسی‌های امنیتی عمیق است.

در حملات بک دور،چگونه مهاجمان کنترل سیستم شما را به دست می‌گیرند؟

برای ورود به یک سیستم، کاربران باید از فرآیند احراز هویت عبور کنند. اما گاهی ادمین‌ها برای بررسی و تست سیستم، از حساب‌های پیش‌فرض استفاده می‌کنند که می‌تواند به عنوان یک نقطه ضعف عمل کرده و دسترسی غیرمجاز را ممکن سازد. مهاجمان نیز از این روش سوءاستفاده کرده و از طریق بک‌دورها یا اسکریپت‌های آلوده مانند Web Shell، کنترل سرور را به دست می‌گیرند. پس از نفوذ، هکرها می‌توانند بک‌دور را در سیستم نصب کنند تا هر زمان که بخواهند، به اطلاعات سایت، دیتابیس و منابع سرور دسترسی داشته باشند.

حملات بک دور معمولاً برای نصب بدافزارها، سرقت داده‌ها، کنترل سیستم از راه دور، یا حتی اجرای حملات گسترده‌تر مانند DDoS مورد استفاده قرار می‌گیرند. این درهای پنهان می‌توانند در بخش‌های مختلفی از سایت، سرور، دیتابیس، ابزارهای شبکه و حتی سخت‌افزارها پنهان شوند و به مهاجمان اجازه دهند تا کنترل کامل سیستم را در دست بگیرند.

کاربردهای حملات بک دور و تهدیدات آن:

بک‌دورها یکی از ابزارهای اصلی مجرمان سایبری برای نفوذ و کنترل سیستم‌های کامپیوتری و شبکه‌های سازمانی هستند. این درهای مخفی به هکرها اجازه می‌دهند بدون شناسایی شدن، به اطلاعات حساس دسترسی پیدا کنند و اقدامات مخربی انجام دهند. اما بک‌دورها دقیقاً برای چه اهدافی مورد استفاده قرار می‌گیرند؟

سرقت اطلاعات و سوءاستفاده از داده‌ها:
یکی از مهم‌ترین کاربردهای بک‌دور، دسترسی غیرمجاز به اطلاعات حساس کاربران و پایگاه‌های داده است. مهاجمان می‌توانند اطلاعات محرمانه‌ای مانند مشخصات مشتریان، سوابق مالی و داده‌های تراکنشی را سرقت کرده و از آن برای کلاهبرداری، فروش در بازار سیاه یا جعل هویت استفاده کنند.

نصب بدافزارهای جاسوسی و ابزارهای نظارتی:
هکرها معمولاً از بک‌دورها برای نصب برنامه‌های مخرب مانند کی‌لاگرها (Keyloggers) و نرم‌افزارهای جاسوسی (Spyware) بهره می‌برند. این برنامه‌ها به طور مخفیانه فعالیت‌های کاربر را ثبت کرده و رمزهای عبور، اطلاعات بانکی و داده‌های حساس را در اختیار مهاجمان قرار می‌دهند.

مختل کردن خدمات و انجام حملات سایبری:
بک‌دورها می‌توانند به عنوان ابزاری برای راه‌اندازی حملات منع سرویس توزیع‌شده (DDoS) مورد استفاده قرار گیرند. در این روش، مهاجمان با ارسال حجم عظیمی از درخواست‌ها به یک سایت یا سرور، باعث اختلال و از دسترس خارج شدن آن می‌شوند. این حملات معمولاً برای باج‌گیری، ضربه زدن به رقبا یا فلج کردن زیرساخت‌های دیجیتال استفاده می‌شوند.

کنترل از راه دور و اجرای دستورات مخرب:
بک‌دورها به هکرها این امکان را می‌دهند که از راه دور به سیستم‌ها نفوذ کرده و هرگونه فرمانی را اجرا کنند. آن‌ها می‌توانند نرم‌افزارهای جدیدی روی سیستم نصب کنند، داده‌ها را استخراج یا تغییر دهند، و حتی کنترل کامل سرور یا رایانه را به دست بگیرند.

جاسوسی و نقض حریم خصوصی کاربران:
یکی از خطرناک‌ترین کاربردهای حملات بک دور، امکان دسترسی به وب‌کم، میکروفون و ابزارهای نظارتی است. مهاجمان می‌توانند از این طریق مکالمات و جلسات خصوصی را شنود کرده، تصاویر و ویدئوهای کاربران را ضبط کنند و برای اهداف باج‌گیری یا نظارت غیرقانونی از آن‌ها استفاده کنند.

بارگیری و حذف فایل‌ها:
هکرها می‌توانند از طریق بک‌دور فایل‌های مخرب را روی سیستم دانلود و اجرا کنند، یا فایل‌های مهم را حذف کرده و به اطلاعات حیاتی سازمان‌ها آسیب بزنند. در برخی موارد، آن‌ها با حذف پشتیبان‌ها و فایل‌های امنیتی، امکان بازیابی اطلاعات را از بین می‌برند.

تغییر یا غیرفعال‌سازی تنظیمات امنیتی:
مهاجمان می‌توانند از حملات بک دور برای دور زدن یا غیرفعال کردن فایروال‌ها، آنتی‌ویروس‌ها و سایر ابزارهای امنیتی استفاده کنند. این کار به آن‌ها اجازه می‌دهد بدون هیچ مزاحمتی، کنترل سیستم را در اختیار بگیرند و از شناسایی شدن توسط نرم‌افزارهای امنیتی جلوگیری کنند.

اجرای حملات گسترده و تخریب سیستم‌ها:
حملات بک دور  نه تنها به هکرها اجازه سرقت اطلاعات را می‌دهند، بلکه می‌توانند به‌عنوان ابزاری برای مختل کردن و نابود کردن سیستم‌ها نیز مورد استفاده قرار گیرند. در برخی موارد، مهاجمان از این روش برای حذف کامل اطلاعات، از کار انداختن سرورها و حتی خرابکاری در زیرساخت‌های دیجیتال یک سازمان بهره می‌برند.

انواع حملات بک دور و روش‌های نفوذ آن‌ها:

بک‌دورها در شکل‌های مختلفی ظاهر می‌شوند و هرکدام روشی خاص برای نفوذ به سیستم‌ها و دور زدن تدابیر امنیتی دارند. در ادامه به مهم‌ترین انواع حملات بک‌دور و نحوه عملکرد آن‌ها پرداخته‌ایم.

• بک‌دورهای رمزنگاری:
  این نوع از حملات بک دور به مهاجمان امکان رمزگشایی اطلاعاتی را می‌دهد که به نظر امن می‌رسند. هکرها با قرار دادن یک درب پشتی در الگوریتم‌های رمزنگاری، می‌توانند داده‌های حساس مانند اطلاعات کارت‌های بانکی، رمزهای عبور و پیام‌های خصوصی را رمزگشایی کرده و به آن‌ها دسترسی پیدا کنند. این نوع حمله معمولاً در نرم‌افزارهای مخرب یا حتی در برخی از سیستم‌های رمزنگاری ضعیف و آسیب‌پذیر یافت می‌شود.
• بک‌دورهای سخت‌افزاری:
  این نوع بک‌دور در قطعات سخت‌افزاری مانند تراشه‌ها، پردازنده‌ها یا حتی سیستم‌های ذخیره‌سازی اطلاعات تعبیه می‌شود. هکرها یا سازمان‌های جاسوسی می‌توانند با استفاده از این روش، کنترل یک دستگاه را در سطح سخت‌افزار به دست گرفته و به اطلاعات آن بدون نیاز به سیستم‌عامل یا نرم‌افزار خاصی دسترسی پیدا کنند. این نوع حمله معمولاً در تولید سخت‌افزارهای تقلبی یا تجهیزات آلوده مشاهده می‌شود.
• بک‌دورهای Rootkits:
  روت‌کیت‌ها نوعی بدافزار مخرب هستند که به‌طور مخفیانه در سیستم قرار می‌گیرند و کنترل کاملی را به هکرها می‌دهند. این نوع بک‌دورها معمولاً توسط نرم‌افزارهای آلوده نصب می‌شوند و به قدری پیشرفته هستند که حتی آنتی‌ویروس‌های معمولی قادر به شناسایی آن‌ها نیستند. هکرها با استفاده از این روش می‌توانند فعالیت‌های کاربر را زیر نظر بگیرند، دستورات مخرب اجرا کنند و تغییراتی در تنظیمات امنیتی سیستم ایجاد کنند.

• تروجان (Trojan Horse):
  تروجان یکی از رایج‌ترین روش‌های ایجاد بک‌دور است که با ظاهر یک فایل یا نرم‌افزار معتبر، کاربران را فریب می‌دهد تا آن را اجرا کنند. پس از فعال‌سازی، این بدافزار به هکر اجازه می‌دهد که به سیستم قربانی دسترسی پیدا کند، اطلاعات حساس را سرقت کند یا دستورات از راه دور را اجرا نماید. تروجان‌ها معمولاً از طریق ایمیل‌های فیشینگ، لینک‌های آلوده یا نرم‌افزارهای تقلبی منتشر می‌شوند.
• حملات DoS (انکار سرویس):
  حملات انکار سرویس یا DoS نوعی حمله است که هدف آن ایجاد اختلال در عملکرد یک سرور، شبکه یا وب‌سایت است. هکرها با ارسال حجم بالایی از درخواست‌های مخرب، سرور را دچار بار اضافی کرده و باعث از کار افتادن سرویس‌های اصلی می‌شوند. در برخی موارد، این حملات می‌توانند به ایجاد یک بک‌دور در سیستم منجر شوند که از طریق آن هکرها کنترل سایت را در اختیار بگیرند.
• نرم‌افزارهای جاسوسی (Spyware):
  نرم‌افزارهای جاسوسی نوعی از بدافزارها هستند که بدون اطلاع کاربر روی سیستم نصب شده و اطلاعات حساس او را سرقت می‌کنند. این اطلاعات ممکن است شامل رمزهای عبور، فعالیت‌های اینترنتی، داده‌های مالی و حتی محتوای پیام‌های خصوصی باشد. مهاجمان معمولاً از این روش برای سرقت اطلاعات بانکی یا دستیابی به اسناد مهم استفاده می‌کنند.

چگونه حملات بک دور را شناسایی کنیم؟

شناسایی حملات بک دور در یک سیستم یا وب‌سایت نیازمند بررسی دقیق نشانه‌های نفوذ و تحلیل عمیق رفتارهای مشکوک است. در ادامه روش‌های مؤثر برای شناسایی بک‌دورها آورده شده است:

اسکن امنیتی انجام دهید:
یکی از اولین اقدام‌ها برای شناسایی حملات بک دور ، استفاده از ابزارهای امنیتی قدرتمند مانند Wordfence، MalCare (این افزونه یکی از قدرتمند ترین افزونه های امنیتی است که می توانید برای نصب و فعاسازی و همچنین آشنایی بیشتر  آن مقاله نصب افزونه وردفنس را مطالعه کنید.)،Sucuri و سایر افزونه‌های امنیتی است. این ابزارها به‌طور خودکار فایل‌های مخرب، کدهای مشکوک و دسترسی‌های غیرمجاز را شناسایی می‌کنند.

بررسی رفتارهای غیرمعمول سایت:
اگر وب‌سایت شما به‌طور ناگهانی کند شده، دچار قطعی‌های مکرر است یا فعالیت غیرعادی مانند ارسال ایمیل‌های اسپم از سرور شما دیده می‌شود، احتمال دارد که بک‌دوری در سیستم شما فعال باشد.

 شناسایی محتوای مشکوک:
وجود تبلیغات غیرمنتظره، لینک‌های ناشناس، تغییرات غیرمجاز در صفحات سایت و ایجاد حساب‌های کاربری جدید بدون مجوز، از نشانه‌های نفوذ بک‌دور هستند. بررسی دستی این موارد و استفاده از ابزارهای تشخیص تغییرات در سایت، می‌تواند در شناسایی آن‌ها کمک کند.شناسایی این موارد به کمک نظارت بر فعالیت و ورود کاربران می‌تواند امنیت سایت را افزایش داده و از نفوذهای احتمالی جلوگیری کند.

بررسی هشدارهای موتورهای جستجو:
موتورهای جستجو مانند گوگل معمولاً سایت‌های آلوده را شناسایی کرده و هشدارهایی مانند “این سایت ممکن است مخرب باشد” نمایش می‌دهند. اگر چنین هشداری را در نتایج جستجو مشاهده کردید، احتمال آلوده بودن سایت شما وجود دارد.

چک کردن فایل‌های تغییر‌یافته:
بررسی فایل‌های اصلی سایت و مقایسه آن‌ها با نسخه‌های سالم، می‌تواند تغییرات غیرمجاز را مشخص کند. برخی هکرها فایل‌های کلیدی مانند wp-config.php، index.php و .htaccess را دستکاری می‌کنند تا دسترسی خود را حفظ کنند.

تحلیل لاگ‌های سایت:
بررسی گزارش‌های سرور و فایل‌های لاگ می‌تواند نشانه‌هایی از تلاش‌های ورود غیرمجاز، اجرای کدهای ناشناس و سایر فعالیت‌های مشکوک را نشان دهد.

بررسی الگوهای ترافیکی غیرمعمول:
افزایش ناگهانی ترافیک از کشورها یا IPهای مشکوک، یا مشاهده درخواست‌های مکرر و غیرعادی به بخش‌های خاصی از سایت، می‌تواند نشان‌دهنده وجود بک‌دور باشد. ابزارهایی مانند Google Analytics و Cloudflare می‌توانند در شناسایی این موارد کمک کنند.

مراحل پاکسازی و ایمن‌سازی سایت پس از شناسایی حملات بک دور:

در صورت شناسایی حملات بک‌دور، اقدامات زیر باید به‌سرعت انجام شود تا از آسیب بیشتر جلوگیری گردد:

۱. اسکن کامل سایت:
از ابزارهای امنیتی معتبر برای شناسایی بدافزارها و کدهای مخرب استفاده کنید. افزونه‌هایی مانند Wordfence و Sucuri می‌توانند به شما در شناسایی دقیق مشکلات کمک کنند.

۲. حذف فایل‌های مخرب و جایگزینی آن‌ها
تمامی فایل‌های آلوده را حذف کرده و نسخه‌های سالم آن‌ها را از بک‌آپ یا منابع معتبر جایگزین نمایید. همچنین بررسی کنید که هیچ فایل پنهانی که توسط مهاجمان ایجاد شده، باقی نمانده باشد.

۳. تغییر رمزهای عبور و اطلاع‌رسانی به کاربران
رمزهای عبور تمام حساب‌های مدیریتی، دیتابیس و هاست را تغییر دهید و در صورت نیاز کاربران را نیز از این موضوع مطلع سازید تا رمزهای عبور خود را تغییر دهند.

۴. بروزرسانی سیستم مدیریت محتوا، افزونه‌ها و قالب‌ها
بک‌دورها اغلب از طریق آسیب‌پذیری‌های نسخه‌های قدیمی CMSها (مانند وردپرس، جوملا، دروپال) و افزونه‌ها نفوذ می‌کنند. اطمینان حاصل کنید که تمامی اجزای سایت شما بروز باشند.

۵. نصب فایروال وب‌اپلیکیشن (WAF) و احراز هویت دو مرحله‌ای (2FA)
یک فایروال وب‌اپلیکیشن مانند کلودفلر(Cloudflare)  می‌تواند از حملات آینده جلوگیری کند. همچنین فعال‌سازی احراز هویت دو مرحله‌ای برای مدیران سایت، سطح امنیتی را افزایش خواهد داد.

6. تهیه نسخه‌های پشتیبان منظم
همواره نسخه‌های پشتیبان سالم و به‌روز از سایت خود داشته باشید تا در صورت بروز مشکل، بتوانید سایت را به وضعیت قبل بازگردانید.

۷. بررسی مداوم لاگ‌های سایت و تنظیم سطح دسترسی کاربران
محدود کردن سطح دسترسی کاربران، نظارت بر تغییرات مشکوک و بررسی مداوم لاگ‌های ورود، می‌تواند احتمال حملات آینده را کاهش دهد.

در نتیجه:

حملات بک دور تهدیدات جدی برای امنیت سیستم‌ها و وب‌سایت‌ها به شمار می‌روند که امکان دسترسی غیرمجاز به اطلاعات حساس، سرقت داده‌ها، نصب بدافزارها و انجام حملات سایبری را برای مهاجمان فراهم می‌آورد